اداره مطالعات زمین شناسی شرکت نفت خزر یکی از فعال ترین واحدهای ستادی این شرکت در چند سال اخیر و بویژه پس از اتمام حفاری های اکتشافی در بخش عملیات بوده است.

عمده رسالت اداره مطالعات زمین شناسی در امور جاری سازمان نیز بشرح ذیل است: 

 

 از آنجا که امکان مطالعات تکمیلی تحت الارضی پس از اخذ داده های ارزشمند اکتشافی (نظیر مغزه، خرده های حفاری، لاگ های پتروفیزیکی و ...) میسر است، لذا این واحد مطابق با خط مشی سازمانی و چشم انداز اکتشافات آتی در حوضه خزر جنوبی اقدام به بررسی داده های عملیاتی در قالب انجام پروژه های سرمایه ای-پژوهشی نمود که در این خصوص پروژه های مطالعاتی ذیل اجرایی گردید:

الف- مطالعه فسیل شناسی (استراکدا) میدان سردار جنگل: چاه های اکتشافی SRJ-01 و SRJ-02 در میدان سردار جنگل از جمله چاه های نتیجه بخشی است که توسط شرکت نفت خزر اکتشاف گردید. با توجه به عدم شناخت کافی از توالی های سنی حوضه خزر جنوبی در این میدان، مطالعات فسیل شناسی به منظور تعیین سن توالی سیستم هیدروکربوری در موقعیت چاه های مورد نظر و انطباق آن با میادین کشورهای همجوار از اولویت های این اداره محسوب می گردید.

از طرفی تنوع جانوری استراکدا که از جمله فسیل های شاخص در حوضه خزر جنوبی قلمداد گردیده و با ماهیت آواری این حوضه همخوانی مطالعاتی نسبتا خوبی دارد، سبب گردید پروژه مطالعات فسیل شناسی بر روی استراکدای میادین سردار جنگل و انطباق آن با میادین شاه دنیز از جمهوری آذربایجان اجرایی گردد و ماحصل در قالب گزارش های فنی ارائه گردید.

ب- مطالعه مغزه های زمین شناسی چاه اکتشافی صوفیکم: این چاه در فواصل زمانی سال های 1394-1393 در استان گلستان حفاری گردید و از معدود فعالیت های اکتشافی است که حفاری آن توسط شرکت نفت خزر نتیجه بخش نبوده است. لذا انجام این مطالعه برای شناسایی پیچیدگی های زمین شناسی منطقه به جهت جلوگیری از هدر رفت سرمایه و هزینه در اکتشافات آتی ضروری تلقی گردید. از آنجا که مغزه های حفاری این چاه بهترین چشم انداز از وضعیت زمین شناسی تحت الارضی این منطقه را فراهم می نمود، لذا با انجام مطالعه جامع زمین شناسی (رسوب شناسی، فسیل شناسی، ژئوشیمی و ...) و انطباق آن با سایر داده های موجود، فعالیت هایی در این اداره صورت پذیرفت که ماحصل در قالب گزارش های فنی ارائه گردید.

ج- مطالعه جامع زمین شناسی سطح الارضی دشت گرگان و گنبد: این پروژه سرمایه ای با هدف مطالعات اکتشافی در بخش خشکی حوضه خزر جنوبی اجرایی گردید و پس از واگذاری به پژوهشگاه محترم صنعت نفت از تاریخ 95/07/04 به مدت دو سال و نیم اجرایی گردید. با وجود اینکه شرح فعالیت پروژه منحصر به بخش سطح الارضی دشت گرگان تعریف گردیده بود ولی بنا به صلاح دید کارشناسی و پیچیدگی های زمین شناسی موجود علاوه بر انجام فعالیت اصلی، بررسی زمین شناسی تحت الارضی ناحیه مورد مطالعه نیز به شکل محدود توسط پیمانکار صورت پذیرفت و یافته هایی ارزشمند در خصوص مدل سازی حوضه رسوبی و اصلاح سرسازند چاه های اکتشافی قدیمی حاصل گردید.

 

علاوه بر موارد فوق اداره مطالعات زمین شناسی شرکت نفت خزر اقدام به اجرای دو طرح نوین پژوهشی با همکاری شرکت های دانش بنیان در راستای چشم اندازهای اکتشافی در حوضه خزر جنوبی نموده که اجرای آن تا کنون در سطح شرکت های زیر تابعه وزارت نفت کم سابقه قلمداد می گردد. عناوین این پروژه ها عبارتند از:

الف- مطالعه مکانیسم تشکیل گلفشان ها و اثرات آن در ایجاد ذخایر هیدروکربوری با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور

ب- مدل سازی حوضه رسوبی و تعیین محدوده عملکرد دلتاها و گسترش سنگ مخزن در حوضه خزر جنوبی

 

بدیهی است یافته های نوین حاصل از اجرای این دو طرح پژوهشی کمک شایانی به اکتشافات آتی در مناطق مطالعاتی می نماید. به طوری که هدف گذاری در پروژه اول بیشتر بر روی اکتشاف خشکی و در پروژه دوم بیشتر بر روی اکتشاف در بخش عمیق دریایی می باشد. 

وظیفه اصلی واحد عملیات زمین‌شناسی در دریای خزر و نواحی خشکی در استان های شمالی مجاور دریای خزر بر اساس مطالعات، پیشنهادات و برنامه ریزی اکتشافی اداره و مدیریت اکتشاف نفت خزر می باشد. لذا ارزیابی و اجرای عملیات اکتشافات هیدروکربوری با ریسک کمتر و تشخیص هدف های حفاری با اطمینان بیشتر بر پایه آگاهی از روش ها، فنون و فناوری های اکتشافی مرسوم و نوین منابع هیدروکربوری می باشد و در آبهای عمیق در سطح عالی همواره نقش مهمی را به عهده خواهد داشت. در این موارد تحصیلات عالی، تجربه و مطالعات عمیق روسا و کارشناسان واحد عملیات تاثیر عمده در راستا خواهد داشت.

واحد عملیات می بایست از کلیه طرح ها، برنامه‌ها و فعالیت های اکتشافی شمال و کشورهای هم‌مرز شمالی بوده و از این اطلاعات در درجه اول جهت ارزیابی و عملیات اکتشاف هیدروکربوری دریای خزر استفاده نموده و در درجه دوم جهت آماده نمودن بر امور نظارتی واحد بکار برد.

آشنایی و تسلط کافی نرم افزاری و سخت افزاری با ابزارها، دستگاه ها و تکنولوژی های زمین شناسی جدید و یا موجود در روی سکوهای حفاری اعم از ثابت و نیمه شناور و شناور. داشتن برنامه ریزی مدون برای آموزش مستمر و به روز کارشناسان عملیاتی در مورد حفاری در آبهای عمیق و زمین شناسی سر چاه و صحرایی و تکنولوژی های جدید نرم افزاری و سخت افزاری جایگاه اصلی و مهمی در واحد عملیات زمین شناسی دارد.

اهم فعالیت ها و وظایف محوله بر واحد عملیات زمین شناسی در شرکت نفت خزر برای رسیدن به اهداف سازمانی که مهمترین آن اکتشاف منابع هیدرو کربوری می باشد به شرح ذیل است.

اهم مسئولیت ها و اقدامات قابل پیگیری توسط واحد آزمایشگاه زمین شناسی شرکت نفت خزر که در منطقه عملیاتی بهشهر مستقر می باشد، بشرح ذیل ارائه می گردد: