تکنولوژی حفر چاه های نفت و گاز در آبهای عمیق دریای خزر متفاوت از حفر چاه های نفتی در خشکی و آبهای کم عمق می باشد. ورود صنعت نفت جمهوری اسلامی ایران به این عرصه، موفقیتی بزرگ محسوب می شود اگرچه ماهیت حفاری در آبهای عمیق، فلات قاره و خشکی یکی است ولی شرایط خاص دکل حفاری نصب شده بر روی سکوی نیمه شناور همرا با نصب تمامی تجهیزات سر چاهی در بستر دریا با وجود شرایط اقلیمی خاص حاکم بر دریای خزر، حفاری در آبهای عمیق را به مراتب پیچیده تر از حفاری در آبهای کم عمق نموده است که این مساله نیازمند به کارگیری فناوری های پیشرفته تری است.

استفاده از ربات زیردریایی پیشرفته (ROV) که علاوه بر پایش عملیات قادر به انجام برخی عملیات خاص در بستر دریا می باشد یکی از وجوه تمایز حفاری در آبهای عمیق با آبهای کم عمق است. این دستگاه به عنوان چشم گروه حفاری در زیر دریا محسوب می گردد، بنابراین یکی از شاخص هایی که ما را در حفاری آبهای عمیق دریا متمایز می کند وجود همین ربات ها است. از دیگر وجوه تمایز، شیرهای فوران گیر (BOP) نصب شده در بستر دریا و نیز رشته رایزرهایی است که سیال حفاری از درون چاه از طریق آنها به روی سکو منتقل می شود.

حفاری چاه ها در ناحیه خلیج فارس عموما در عمق های آب بین 40 تا 60 متر انجام می پذیرد که در آنها لوله راهنما از کف دریا تا روی سکو حفاری بالا آمده و شیرهای فوران گیر و تجهیزات تاج چاه روی این لوله راهنما و بر روی سکو قرار می گیرد.

در خشکی با قرارگیری دستگاه حفاری بر روی زمین و در آبهای کم عمق حفاری به کمک دستگاه با پایه های متحرک که در کف دریا ثابت می گردد انجام می پذیرد. اما برای حفاری در بخش های عمیق دریای خزر سکوی مورد استفاده از نوع نیمه شناور است که برای پایدار آن از هشت لنگر که با زنجیر به سکو متصل است استفاده می شود. وجود موج های بلند ممکن است پایداری سکو را با مشکل مواجه نموده و در مواردی موقتا منجر به توقف عملیات حفاری گردد. وجود جریان های آب در زیر بستر دریا، بسته های گازی نزدیک به سطح و هیدرات های گازی می تواند موجب اختلال در عملیات حفاری گردد و نیز در مواردی خطر آفرین باشد. بطور مثال هنگامی که هیدرات های گازی منجمد وارد آب می شوند پس از تبخیر و در نتیجه اختلاف وزن مخصوص ایجاد شده میتوانند با اختلال در تعادل سکو گاها باعث غرق شدن سکو شوند.

حفاری حفره راهنما پیش از حفر حفره اصلی یکی از ملزومات حفاری در آب های عمیق است. در این حالت ابتدا با حفره ای با سایز 8.5 اینچ حفر و پس از کسب اطلاعات از شرایط زیر بستر دریا تا عمق مشخص و نیز حفره اصلی حفاری می شود.

چالش های حفاری در آبهای عمیق دریای خزر :