«انجمن بین‌المللی دیرینه‌شناسی» به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای بین‌المللی پیشرو در ترویج و توسعه دانش دیرینه‌شناسی، از همه اعضای خود خواست تا یکی از روزهای اکتبر را به‌عنوان «روز فسیل» نام‌گذاری کنند و ضمن انجام فعالیت‌هایی مناسب برای آشنایی بیشتر علاقه‌مندان به دانش دیرینه‌شناسی، از دانشجویان تا عامه مردم، و معرفی کاربردهای این علم در شناخت تاریخ زمین، سرگذشت حیات، اکتشاف ذخایر هیدروکربوری و... ، ارتباط شایسته‌ای میان متخصصان این دانش بنیادی با بطن جامعه برقرار کنند. با این هدف، انجمن دیرینه‌شناسی ایران نیز به‌عنوان یکی از اعضای زیرمجموعه این انجمن بین‌المللی سوم آبان مطابق با 25 اکتبر را به‌عنوان «روز فسیل» انتخاب کرده است. علم مربوط به مطالعه فسیل ها را دیرینه شناسی یا پالئونتولوژی می نامند. 

فسیل‌ها یا سنگواره‌ها

فسیل‌ها، آثار و بقایای موجودات گذشته هستند که می‌توان آنها را از جنبه‌های مختلف زیست‌شناختی و زمین‌شناختی مطالعه کرد. این آثار از بقایای گیاهان و جانوران، از نمونه‌های کوچک میکروسکوپی تا استخوان‌های دایناسورهای بزرگ و از آثار میکروب‌ها و باکتری‌های چند میلیارد ساله تا بقایای کامل ماموت‌ها و فسیل‌های انسان‌های اولیه را شامل می‌شود. این آثار، تنها مستندات و مدارک ما برای شناخت گذشته زمین از جنبه‌های مختلفی چون آب‌وهوا، جغرافیا، محیط‌زیست، تنوع و فرگشت حیات در گذشته زمین هستند که بدون آنها اطلاعی از آن نمی‌داشتیم.

بی‌شک، توسعه کنونی علم و تکنولوژی پس از انقلاب صنعتی و به‌ویژه پس از جنگ جهانی دوم به این سو، وابسته و مدیون توسعه روزافزون و توجه به علم زمین‌شناسی است، زیرا با توسعه علم زمین‌شناسی در اروپا و آمریکا و کشف ذخایر بزرگ زغال‌سنگ، نفت و نیز معادن بزرگ اورانیوم و معادن فلزی و غیرفلزی، زندگی بشر و بالطبع دانش و تکنولوژی پیشرفت و توسعه چشمگیری داشت که قابل مقایسه با نسل‌های گذشته بشر نیست از این رو اهمیت علم زمین‌شناسی و دیرینه‌شناسی در کشورهای نفت‌خیزی چون ایران بیش از پیش است.

کاربرد فسیل ها در زمین شناسی

مهمترین کاربرد فسیل ها در تعیین سن طبقات زمین می‌باشد همچنین فسیل ها معرف شرایط محیطی جغرافیای دیرینه بوده و در این مورد اطلاعات با ارزشی را در اختیار دانشمندان قرار می‌دهند. 

بیشتر فسیل ها از کربنات ها و یا فسفات های ترکیب شده با مواد آلی تشکیل شده اند. آنها تحت تأثیرگرما، فشار، ترکیبات سیال اطرافشان و همه دیگر عوامل که خصوصیت سنگ های رسوبی را بعد از اینکه رسوب می کنند تغییر می دهند، قرار دارند. بنابراین فسیل ها شاخص های حساس تغییر حرارت و ابزارهای قدرتمندی برای پیش بینی ذخیره زایشی هیدروکربن ها هستند. زایش نفت و گاز حاصل غنای ماده آلی (فسیل های) موجود در طبقات زمین می باشد.
فسیل ها انواع متفاوتی دارند و شناسایی و طبقه بندی آن ها در حیطه علم زمین شناسی می باشد. برخی از فسیل ها معرف سن زمین شناسی یا محیط رسوبی مشخص هستند که تحت عنوان فسیل های شاخص از آن ها یاد می شود. تقسیم بندی دوران های زمین شناسی بر اساس ظهور و افول گروه های فسیلی شاخص استوار است.  

در حوضه خزر جنوبی فسیل های دو کفه ای (نمونه های امروزین آن ها صدف های موجود در سواحل خزر) و استراکودها معروفترین و با اهمیت ترین دسته فسیل های این حوضه رسوبی شگفت انگیز؛ جوان و با پتانسیل هیدرو کربوری می باشند.

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA